Алтынтөбе қорымы

Алтынтөбе қорымы Алтынсу өзенінің сол жағалауында орналасқан. Жоғарғы қабатында тасты және топырақты 19 құрылыс көзге түседі. Айдалған жерде жатқан жекелеген тас плиталарға қарағанда құрылыстар бұдан да көбірек болуы тиіс. Олар жер жырту кезінде бүлінушілікке ұшыраған.

№1 қорған – тас-топырақты, диаметрі 11 м, биіктігі 0,6 м.

№2 қорған – тас-топырақты, диаметрі 7 м, биіктігі 0,2 м.

№3 қорған – тас-топырақты, диаметрі 7 м, биіктігі 0,3 м.

№ 4 қорған – тас-топырақты, диаметрі 7 м, биіктігі 0,3 м.

№5 қорған – тас-топырақты, диаметрі 6,5 м, биіктігі 0,1 м.

№6 қорған – тас-топырақты, ұзындығы 15 м, ені 8 м.

№7 қорған – тас-топырақты, диаметрі 4 м, биіктігі 0,2 м.

№8 қорған – топырақты, диаметрі 6 м, биіктігі 0,3 м.

№9 қорған – тас-топырақты, диаметрі 4,5 м, биіктігі 0,2 м.

№10 қорған – тас-топырақты, диаметрі 4,5 м, биіктігі 0,3 м.

№11 қорған – тас-топырақты, диаметрі 18,5 м, биіктігі 0,4 м.

№12 қорған – топырақты, диаметрі 7 м, биіктігі 0,2 м.

№13 қорған – топырақты, диаметрі 11,5 м, биіктігі 0,4 м.

№14 тас қоршау – ұзындығы 6,5 м, ені 4,2 м.

№15 тас қоршау – ұзындығы 5 м, ені 4,2 м.

№16 тас қоршау – дөңгелек пішінді, диаметрі 7,5 м.

№17 тас қоршау – дөңгелек пішінді, диаметрі 4,5 м.

№18 тас қоршау – дөңгелек пішінді, диаметрі 4 м.

№19 тас қоршау – дөңгелек пішінді, диаметрі 8,3 м; жердің жоғарғы қабатында плитаның биіктігі – 0,5 м.

Тастан және топырақты қорғандар ұқсастығына қарай ерте темір ғасырына жатқызылады. Топырақты қорғандар мен тас плиталы қоршаулар қола дәуіріне жатады.

Алтынтөбе қорымын 1956 жылы ҚазКСР ҒА Орталық-Қазақстандық археологиялық экспедициясы зерттеген Ә.Х.Марғұлан. Екінші рет 1974 жылы ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау тобы зерттейді С.У.Жауымбаев 2007 жылы Е.А.Бөкетов атындағы ҚарМУ барлау тобы зерттеген В.В.Варфоломеев.

Әдебиет:

Қарағанды облысы Бұқар жырау ауданының археологиялық картасы. - В.В. Варфоломеев, Т.С. Тулеуов, А.И. Кукушкин – Қарағанды, 2014. – 138 б.