Ащысу ІІ қорымы
Ескерткіш Ащысу өзенінің оң жағалауындағы аласа төбе басында, Аюлы селосынан оңтүстік-шығысқа қарай 2 км, Ащысу су қоймасы бөгетінің оңтүстік-батысына қарай және ағыс бойынан төмен 1,5 км, «Қарағанды-Қарқаралы» тасжолынан солтүстік-шығысқа қарай 4 км, Ащысу өзені арқылы өтетін өткелден солтүстікке қарай 200 м жерде орналасқан.
15 тас қорғаннан тұрады.
1 қорған тікбұрышты пішінді, көлемі 9х7 м, солтүстік-оңтүстік бағытқа созылып жатыр. Қорғанның биіктігі шамамен 0,7 м. Қорғанның ішкі жағында тереңдігі шамамен 0,4 м ойық жер бар, яғни бұл қорған – бейіт түріндегі тас құрылыстың үйіндісі болуы тиіс. Қорғанның солтүстік жағында менгір көзге шалынады, оның қатарында сұр граниттен жасалған тас мүсін жатыр.
2 қорған дөңгелек пішінді, диаметрі 9 м, биіктігі 0,7 м.
3 қорған сопақша пішінді, көлемі 5х3 м, биіктігі 0,3 м.
4 қорған сопақша пішінді, көлемі 5х3 м, биіктігі 0,2 м.
5 қорған сопақша пішінді, көлемі 5х4 м, биіктігі 0,3 м.
6 қорған сопақша пішінді, көлемі 4х2 м, биіктігі 0,3 м.
7 қорған сопақша пішінді, көлемі 5х3 м биіктігі 0,4 м.
8 қорған сопақша пішінді, көлемі 4х3 м, биіктігі 0,3 м.
9 қорған сопақша пішінді, көлемі 4х3 м, в биіктігі 0,3 м.
10 қорған сопақша пішінді, көлемі 4х3 м, биіктігі 0,2 м.
11 қорған сопақша пішінді көлемі 4х3 м, биіктігі 0,3 м.
12 қорған сопақша пішінді көлемі 3х1,5 м, биіктігі 0,3 м.
13 қорған сопақша пішінді, көлемі 3х1,5 м, биіктігі 0,3 м.
14 қорған сопақша пішінді, көлемі 3х1,5 м, биіктігі 0,2 м.
15 қорған сопақша пішінді, көлемі 2х1,5 м, биіктігі 0,3 м.
Ащысу 2 қорымын 2007 жылы В.В. Варфоломеевтің басшылығымен Е.А.Бөкетов атындағы ҚарМУ археологиялық экспедициясының барлау тобы ашқан.
Әдебиет:
Қарағанды облысы Бұқар жырау ауданының археологиялық картасы. - В.В. Варфоломеев, Т.С. Тулеуов, А.И. Кукушкин – Қарағанды, 2014. – 138 б.