Қотыртас қорымындағы Алтын Орда дәуіріндегі Кенотаф

Орталық Қазақстан аумағында зерттелген XІІ –XV ғғ. ескерткіштер санының аздығы ғылыми айналымға кез келген жаңа материалдарды енгізудің өзектілігін артыра түседі. Осы мақала аясында авторлармен «портал-пештак» түріндегі жапсарлас салынған сырлы кірпіштен жасалған қоршауды қамтитын Қотыртас (Қарағанды обл., Шет ауданы) қорымындағы Алтын Орда қорғанының зерттеу нәтижелері баяндалады. Екі алаудың анықталған іздері, бағана шұңқырлары, табалдырығы төселген кіру камерасы, құрылыстың қасбеттік жағын қаптау және қалашық ішіндегі кеңістікті балшықтың жұқа қабатымен жағу назар аударады. Жерлеу камерасы сырлы кірпіштермен салынған және ағаш жабынына салынған сағанды еске салады. Бұл кенотаф сияқты нысанды анықтауға мүмкіндік береді. Бірқатар конструктивтік элементтердің болуына немесе болмауына сүйенетін сырлы қоршауларының белгілі хронологиясына қатысты кейбір сыни ескерту-лер айтылды. Сараптаманың қорытындысында бағдарлама авторлары, зерттелген Қотыртас обасының құрылысы XІІІ–XІV ғғ. аясында деген қажеттілікке келіп, ал-дын ала уақытын қояды.